Senha: Ok
http://193.137.34.200/meirinhos/accessus/duns_escoto
© 2024 José Meirinhos
Página actualizada a 26-09-2020
Página impressa a 24-04-2024

João Duns Escoto

 

[publicado como anexo em J. Meirinhos, «Duns Escoto. Vita brevis, ars longa», Itinerarium, 2009]


João Duns Escoto

1. Contexto intelectual e académico, cronologia breve

Século /Anos

?Autores e obras

Acontecimentos

1210

 

Leitura de Aristóteles é interdita em Paris

1231

 

Confirmação da interdição de Aristóteles em Paris pelo papa Gregório IX

1241

 

Condenação da teologia “grega” em Paris

1245

 

Fim da interdição de Aristóteles em Paris

1246-1249

Alberto Magno comenta as Sentenças em Paris

 

1250

Boaventura de Bagnoregio comenta as Sentenças em Paris

 

1252-1256

Tomás de Aquino comenta as Sentenças em Paris

 

1255

 

Estatutos da Faculdade de Artes de Paris (com Aristóteles no programa)

1257

Boaventura e Tomás admitidos no consortium magistrorum da Universidade de Paris

 

1263

 

Urbano III renova as interdições de 1231

1266-1273

Tomás de Aquino, Suma de Teologia I, II (em Paris), III (Nápoles 1272-1273)

 

1270

 

Condenação em Paris de 13 teses “contra a fé”

1276-1291

Henrique de Gand (1217-1293), Quodlibeta, Summa Quaestionum

 

1277

 

7 de Março: condenação em Paris de 219 teses “contra a fé”

18 de Março: condenação em Oxford de teses “tomistas”  (confirmada em 29.10.1284)

1285-1304

Godofredo de Fontaines (†1306-9) Questiones de quodlibet

 

João Duns Escoto

c. 1265 ou 1266

Nasce em Duns, na Escócia

 

c. 1278-1288

Estudos de Filosofia/Artes em Cambridge? Oxford? Paris?

 

1289-1299

Estudos em Oxford e em Paris? (c. de 4 anos: 1293-1297?)

1291.03.17: Ordenação sacerdotal em Northampton

 

1297-1298

1299-1300

1300-1301

Em Oxford: Lectura (baccalaureus sententiarius) 

Em Oxford: comentários bíblicos (baccalaureus biblicus)

Oxford: (baccalaureus formatus)

 

1302-1303

Bacharel sentenciário em Paris: Reportata Parisiensia (e Ordinatio)

 

1303-1304

Exílio (Cambridge? Oxford?) e cont. Ordinatio

Junho: expulsão de 86 franciscanos de Paris (entre eles JDE e Gonçalo Hispano) no âmbito do conflito entre Filipe o Belo e Bonifácio VIII

1304-1307

Paris. Final de 1305: inceptio : título de mestre sentenciário. Continuação da Ordinatio e discussão das Quaestiones quodlibetales

 

1307-1308

Colónia. Morre a 8 de Novembro de 1308

 

1993.03.20

Beatificação, pelo papa João Paulo II

 

2. Obras

a)    Obras de Filosofia (comentários a obras de Aristóteles e do corpus aristotelicum)

 

Obra

Data

Local

Manuscritos

Edição

Notabilia Scoti in libros Topicorum 

c. 1292-95

Oxford

1

(inédito)

Notabilia Scoti super Metaphysicam 

c. 1292-95

Oxford

1

(inédito)

Quaestiones in librum Porphyrii Isagoge (Isagoge de Porfírio)

c. 1292-95

Oxford

23

Opera philosophica I

Quaestiones super praedicamenta Aristotelis (Categorias)

c. 1292-95

Oxford

14

Opera philosophica I

Quaestiones in I et II librum Perihermeneias (Da interpretação)

c. 1292-95

Oxford

8

Opera philosophica II

Quaestiones octo in libros Perihermeneias (Da interpretação)

c. 1292-95

Oxford

13

Opera philosophica II

Quaestiones super librum Elenchorum

c. 1292-95

Oxford

2

Opera philosophica II

Quaestiones super II et III De anima

c. 1292-95 ou 1294-95

Oxford

27

Opera philosophica V

Quaestiones super libros Metaphysicorum Aristotelis (I-IX) 

Contínua revisão

Oxford

Paris

17

Opera philosophica III-IV

Theoremata

 

?

4

Opera philosophica II; Wadd. III 260-338; Vivès, V 2-125

 

b)    Obras de Teologia

 

Obra, livros comentados e versões

Data

Local

Manuscritos*

Edições

Lectura Oxoniensis (Coment. das Sentenças) 

     I

     II

     III

1300-1301

Oxford

 

 

3

2

3

Vaticana XVI-XXI

Ordinatio I-IV (Coment. das Sentenças) **

     I

     II

     III

     IV

1302-1307?

Paris

 

103

74

57

78

Vaticana II-X (ainda em curso)

Opus Oxoniense I-IV ***

 

Oxford

103

Wadd. I-VIII; Vivès,  ;

Reportatio Parisiensis I-IV (Coment. das Sentenças)

     I A (= Reportatio examinata)

     I B

     I C

     I D

     I E

     II

     III A

     III B

     III C

     III D

     IV A

     IV B

1302-1303

1304

(as versões de um mesmo livro podem não ser diferentes comentários mas notas de um mesmo curso por diferentes ouvintes e assistentes)

Paris (inclui partes de Cambridge (= I C) e Oxford (III))

 

 

5

1

1

1

1

7

4

1

2

1

5

4

Wadd. XI (Report. I = Add. Magnae I); Vivès XXII 513-XXIV; I A : Wolter – Bychkov

Collationes Oxoniensis (24)

Collationes Parisiensis (19)

1303-1304

1302-1307

Oxford

Paris

7

 

Wadd. III, 339-430; Vivès V 131-317

Quaestiones quodlibetales (21) 

1306-1307

Paris

c. 80

Wadd. XII; Vivès XXV-XXVI; Alluntis

Tractatus de primo principio

c. 1306-1307

Paris

15

Wadd. III 208-259; Vivès, IV 721-789; Kluxen

* vol. I, pp. 144*-155* da Editio Vaticana

** De facto a obra nunca foi “ordenada” ou preparada para edição, Escoto deixou-a em processo de revisão. A Ordinatio III-IV e e o Opus Oxoniensis III-IV são textos de trabalho coincidentes.

*** Compilação de Guilherme de Alnwick e discípulos franciscanos, c. 1313, reunindo os textos de Duns Escoto, sendo em geral considerada doutrinalmente fidedigna.

 

c)     Obras perdidas

-      Comentários bíblicos

 

d)    Obras espúrias

Filosofia

-      De rerum Principio (Wadding, vol. III 1-210; Vivès, vol. IV 257-471).

-      Grammatica speculativa (Wadding, I 43-76; Vives, I 1-50).

-      Quaestiones in librum primum et secundum Priorum analyticorum Aristotelis (Wadding, I 273-341; Vivès, II 81-197). 

-      Quaestiones in librum primum et secundum Posteriorum analyticorum Aristotelis (Wadding, I 342-430; Vives, II, 199-347).

-      Quaestiones in libros Meteorologicorum Aristotelis, Conclusiones Metaphysicae (Wadding, III, 1-130; Vivès, IV 1-263).

-      Dilucidissima expostio et quaestiones in VIII libros Physicorum aristotelis (Wadding II 1-475; Vivès, II 352-677 e III 1-170).

-      Expositio in XII libros Metaphysicorum Aristotelis, de Antonius Andrea, (Wadding; Vivès ). 

 

Teologia

-      Additiones magnae, compilação adicional à Ordinatio I e II por Guilherme de Alnwick, secretário de JDE (Wadding, XI; Vivès, XXII 1-512 ).

-      De cognitione Dei.

-      De perfectione statum (Vivès, XXVI 499-561).

 

3. Breve bibliografia

3.1. Obras de João Duns Escoto

 

Edições (por ordem cronológica)

Ioannis Duns Scotus Opera omnia, ed. Lucas Waddingus, 12 Vol, Durand, Lyon 1639 (reprinted by Georg Olms Verlagsbuchhandlung, Hildesheim 1968) [inclui obras espúrias]

Vol. I: De vita et operibus JDS. Varia [et spuria]

Vol. II: Quaestiones in VIII. libros Physicorum Aristotelis.

Vol. III: Tractatus Sex: I. De Rerum Principio; II. De Primo Principio; III. Theoremata; IV. Collationes; V. De Cognitione Dei; VI. Quaestiones Miscellaneae.

Vol. IV: Quaestiones in VII. libros Physicorum Aristotelis, 1639 

Vol. V.1-2: Quaestiones in Lib. I. Sententiarum.

Vol. VI. 1-2: Quaestiones in Lib. II. Sententiarum.

Vol. VII.1-2: Quaestiones in Lib. III. Sententiarum.

Vol. VIII: Quaestiones in Lib. IV. Sententiarum.

Vol. IX: Quaestiones in Lib. IV. Sententiarum.

Vol. X: Quaestiones in Lib. IV. Sententiarum.

Vol. XI.1-2: Reportata Parisiensia

Vol. XII: Quaestiones Quodlibetales, à mendis expurgatae, Annotationibus marginalibus, Doctorumque celebriorum ante quamlibet Quaestionem citationibus exornatae, Scholiisque per textum infertis illustratae.

 

Joannis Duns Scoti, Doctor Subtilis, Ordinis Minorum, Opera Omnia, ed. L. Vives, 26 Vol., Paris, 1891-1895 (Gregg International Publishers, Westmead 1969). [Retoma Waddingus, com poucas alterações].

Vol. XVII: Quaestiones subtilissimae super libros Metaphysicorum Aristotelis.  

Vol. XVIII: Quaestiones in librum quartum Sententiarum, Distinctiones I-XXII.  

Vol. XIX: Quaestiones in librum quartum Sententiarum, Distinctiones XXIII-XLII.  

 

Doctoris Subtilis et Mariani B. Ioannis Duns Scoti, Fratrum Minorum, Opera Omnia, studio et cura Commissionis Scotisticae ad fidem codicum edita, ed. C. Bali?, H. Schalück, P. Modri? et al. Typis Polyglottis Vaticanis, Civitas Vaticana 1950-seg. [em curso de publicação; 21 volumes previstos]

Vol. I: De ordinatione Ioannis Duns Scoti disquisitio historico critica. Ordinatio, Prologus, cura et studio C. Bali?, M. Bodewig, S. Bušeli?, P. ?apkun-Deli?, I. Juri?, I. Montalverne, S. Nanni, B. Pergamo, F. Prezioso, I. Reinhold, O. Schäfer, Città del Vaticano 1950, pp. XVI-330*-302.

Vol. II: Ordinatio. Liber Primus. Distinctiones 1-2, cura et studio C. Bali?, M. Bodewig, S. Bušeli?, P. ?apkun-Deli?, I. Juri?, I. Montalverne, S. Nanni, B. Pergamo, F. Prezioso, I. Reinhold, O. Schäfer, Città del Vaticano, 1950 pp. XIV-468.

Vol. III: Ordinatio. Liber Primus. Distinctio 3, cura et studio C. Bali?, M. Bodewig, S. Bušeli?, P. ?apkun-Deli?, B. Hechich, I. Juri?, B. Korošak, L. Modri?, I. Montalverne, S. Nanni, B. Pergamo, F. Prezioso, I. Reinhold, O. Schäfer, Città del Vaticano 1954, pp. XIV-428.

Vol. IV: Ordinatio. Liber Primus. Distinctiones 4-10, cura et studio C. Bali?, M. Bodewig, S. Bušeli?, P. ?apkun-Deli?, B. Hechich, I. Juri?, B. Korošak, L. Modri?, S. Nanni, I. Reinhold, O. Schäfer, Città del Vaticano 1956, pp. XII-48*-442.

Vol. V: Ordinatio. Liber Primus. Distinctiones 11-25, cura et studio C. Bali?, M. Bodewig, S. Bušeli?, P. ?apkun-Deli?, B. Hechich, I. Juri?, B. Korošak, L. Modri?, S. Nanni, I. Reinhold, O. Schäfer, Città del Vaticano 1959, p. XVIII-476.

Vol. VI: Ordinatio. Liber Primus. Distinctiones 26-48, cura et studio C. Bali?, M. Bodewig, S. Bušeli?, P. ?apkun-Deli?, B. Hechich, I. Juri?, B. Korošak, L. Modri?, S. Nanni, I. Reinhold, O. Schäfer, Città del Vaticano 1963, pp. XII-30*-556.

Vol. VII: Ordinatio. Liber Secundus. Distinctiones 1-3, cura et studio C. Bali?, C. Barbari?, S. Bušeli?, B. Hechich, L. Modri?, S. Nanni, R. Rosini, S. Ruiz de Loizaga, C. Saco Alarcón, Città del Vaticano 1973, pp. 10*-652.

Vol. VIII: Ordinatio. Liber Secundus. Distinctiones 4-44, cura et studio B. Hechich, B. Huculak, J. Percan, S. Ruiz de Loizaga, Città del Vaticano 2001, pp. XVI-104*-586.

Vol. IX: Ordinatio. Liber Tertius. Distinctiones 1-17, cura et studio B. Hechich, B. Huculak, J.Percan, S. Ruiz de Loizaga, Città del Vaticano 2006, pp. XVIII-610.

Vol. X: Ordinatio. Liber Tertius. Distinctiones 26-40, cura et studio B. Hechich, B. Huculak, J.Percan, S. Ruiz de Loizaga, Città del Vaticano 2007 pp. 58*-668.

[tradução integral em inglês da Ordinatio: ver abaixo]

Vol. XVI: Lectura in Librum Primum Sententiarum. Prologus et Distinctiones 1-7, cura et studio C. Bali?, M. Bodewig, S. Bušeli?, P. ?apkun-Deli?, B. Hechich, I. Juri?, B. Korošak, L. Modri?, S. Nanni, I. Reinhold, O. Schäfer, Città del Vaticano 1960, pp. XIV-554.

Vol. XVII: Lectura in Librum Primum Sententiarum. Distinctiones 8-45, cura et studio C. Bali?, C. Barbari?, S. Bušeli?, P. ?apkun-Deli?, B. Hechich, I. Juri?, B.Korošak, L. Modri?, S. Nanni, S. Ruiz de Loizaga, C. Saco Alarcón, O. Schäfer, Città del Vaticano 1966, pp. XIV-20*-640.

Vol. XVIII: Lectura in Librum Secundum Sententiarum. Distinctiones 1-6, cura et studio L. Modri?, S. Bušeli?, B. Hechich, I. Juri?, I. Percan, R. Rosini, S. Ruiz de Loizaga, C. Saco Alarcón, Città del Vaticano 1982, pp. XVIII-424.

Vol. XIX: Lectura in Librum Secundum Sententiarum. Distinctiones 7-44, cura et studio Comissio Scotistica, Città del Vaticano 1993, pp. XXII-78*-460.

Vol. XX: Lectura in Librum Tertium Sententiarum. Distinctiones 1-17, cura et studio edited by B. Hechich, B. Huculak, J. Percan, S. Ruiz de Loizaga, C. Saco Alarcón, Città del Vaticano 2003, pp. XX-509.

Vol. XXI: Lectura in Librum Tertium Sententiarum. Distinctiones 18-40, cura et studio B. Hechich, B. Huculak, J. Percan, S. Ruiz de Loizaga, C. Saco Alarcón, Città del Vaticano 2004, pp. XVI-16*-417.

 

Juan Duns Escoto, Cuestiones cuodlibetales, lat.-esp., ed. y trad. Felix Alluntis, Biblioteca de Autores Cristianos, Madrid 1968. 

 

Johannes Duns Scotus, Abhandlung über das erste Prinzip, Hrsg. u. übers. v. W. Kluxen, Mit einem Vorwort und einer aktualisierten Bibliografie von Ludger Honnefelder und Hannes Möhle, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 2011 (4. aktualisierte Auflage; 1. Auf.: 1974).

 

Giovanni Duns Scoto, Opera omnia, editio, 3 vol., cura G. Lauriola (Collana Quaderni Scotistici, 11, 12, 14, 16, 17), Ed. AGA Alberobello, Bari 1996-2001.

Vol. I: Opera Philosophica [Quaestiones subtilissimae super libros metaphysicorum Aristotelis. Quaestiones super libros aristotelis De Anima. Quaestiones super praedicamenta. Quaestiones super Porphyrium. Quaestiones super I et II Perihermeneias. Quaestiones super perihermeneias. Questiones super librum elenchorum. Tratactus de primo principio. Theoremata], 1998: p. 1235.

Vol. II-1: Opera Theologica [Lectura. Collationes Parisiensis et Oxoniensis. Quaestiones quodlibetales], 1998; p. 1469.

Vol. II-2: Opera Theologica [Reportata Parisiensia], 1999; p.1989.

Vol. III-1: Opera Theologica [Ordinatio I , Ordinatio II], 2000; p. 1966.

Vol. III-2: Opera Theologica [Ordinatio III , Ordinatio IV], 2001.

 

Opera philosophica beati Ioannis Duns Scoti, The Franciscan Institute, New York 1999-2006 [5 vol.]

Vol 1: Quaestiones in librum Porphyrii Isagoge. Quaestiones super praedicamenta Aristotelis, ed. by R. Andrews, G. Etzkorn, G. Gál, R. Green, T. Noone, R. Wood, The Franciscan Institute, New York 1999; 652 p.

Vol. 2: Quaestiones in libros Perihermenias Aristotelis. Quaestiones super librum Elenchorum Aristotelis (ed. by O. Bychkov, S. Ebbesen, G. Gál, R. Green, T. Noone, R. Plevano, A. Traver), Theoremata (ed. by R. Andrews, Dreyer, H. Möhle, G. Krieger), The Franciscan Institute, New York 2004; 768 p.

Vol. 3: Quaestiones super libros Metaphysicorum Aristotelis, Libri I-V, ed. by R. Andrews, G. Etzkorn, R. Andrews, G. Gál, R. Green, F. Kelly, G. Marcil, T. Noone, R. Wood,  The Franciscan Institute, New York 1997.

Vol. 4: Quaestiones super libros Metaphysicorum Aristotelis, Libri I-V, ed. by G. Etzkorn, R. Andrews, G. Gál, R. Green, F. Kelly, G. Marcil, T. Noone, R. Wood,  The Franciscan Institute, New York 1997.

Vol. 5: Quaestiones super secundum et tertium De Anima, ed. by C. Bazán, K. Emery, R. Green, T. Noone, R. Plevano, A. Traver, The Catholic University of America Press, Washington 2006; 295 p.

 

John Duns Scotus, The Examined Report of the Paris Lectures. Reportatio I-A, ed. – transl. by Allan B. Wolter and Oleg V. Bychkov, The Franciscan Institute, St. Bonaventure 2004.

 

 

Edições electrónicas

Bl. John Duns Scotus, the Franciscan Archive, http://www.franciscan-archive.org/scotus/index.html 

Penner, S., Duns Scotus online, http://www.sydneypenner.ca/os/scotus.html

 

Traduções mais importantes em português

João Duns Escoto, Tratado do Primeiro Princípio, Trad. do latim e nótula introdutória, Mário Santiago de Carvalho, (col. Textos filosóficos, 43) Ed. 70, Lisboa 1998.                                                                              

João Duns Scotus, Prólogo da Ordinatio, Trad., introd. e notas Roberto Hofmeister Pich, (col. Pensamento Franciscano, 5) Edipucrs/Editora Universitária São Francisco, Porto Alegre 2003; 447 p.                                 

João Duns Scotus, Textos sobre poder, conhecimento e contingência, Trad., introd. e notas Roberto Hofmeister Pich, (col. Pensamento Franciscano, 11) EDIPUCRS, Porto Alegre 2008 [Lectura I d. 39-d. 45; Ordinatio I d. 38-d. 48; Reportatio I A d. 38-d. 44.].

João Duns Escoto, Pode-se provar a existência de Deus? trad. Raimundo Vier, Vozes, Petrópolis 1972 [excertos de Ordinatio I d. 2 p. 1 q. 1–2].

João Duns Scot, «Escritos Filosóficos», em Tomás de Aquino, Dante Alighieri, John Duns Scot e William of Ockham, Seleção de Textos, Abril Cultural, São Paulo 1973 (e várias edições sucessivas), pp. 237–338 [tradução de Duns Scotus, Philosophical Writings, a selection edited and translated by Allan B. Wolter, Nelson, Edimburgh 1962; nova ed. Hackett Publishing Company, Indianapolis and Cambridge 1987; inclui: Quaestiones in Metaphysicam. prol. n. 18; Ordinatio, I d. 2 p. 1 q. 1 and q. 3; Ordinatio, I d. 3 p. 1 q. 1 and q. 4; Ordinatio, IV d. 43 q. 2].

 

Outras traduções

John Duns Scotus, God and creatures, the Quodlibetal Questions, Translated with and Introduction, Notes and Glossary by Felix Alluntis and Allan B. Wolter, The Catholic University of America Press, Washington DC, 1975.

 

3.2. Estudos

Vida a obras

De Boni, L. A., «Sobre a Vida e a Obra de Duns Scotus», Veritas, 53, 3 (2008) 7-31.

Sheppard, J. A., «Vita Scoti», Franciscan Studies, 60 (2002) 291-323.

 

Estudos gerais recentes (monografias e obras colectivas)

Boulnois, O. – E. Karger – J.L. Solère – G. Sondag (eds.), Duns Scot à Paris, 1302–2002: Actes du colloque de Paris, 2–4 septembre 2002, (Textes et études du Moyen Âge, 26) Brepols, Turnhout 2004.

Cross, R., Duns Scotus, (Great Medieval Thinkers) Oxford University Press, Oxford 1999.

De Boni, L.A. - R. H. Pich (ed.), Duns Scotus, fascículo monográfico, Veritas, 50, 3, (2005) (artigos de: Franco Todescan, Alessandro Ghisalberti, Josef Seifert, Antonio Pérez-Estévez, Guido Alliney, Rodrigo Guerizoli, Jörn Müller).

Honnefelder, Ludger, Ens inquantum Ens: der Begriff des Seienden als Solchen als Gegenstand der Metaphysik nach der Lehre des Johnannes Duns Scotus, (col. Beitrage zur Geschichte der Philosophie und Theologie des Mittelalters. Neue Folge) Aschendorff, Münster 1989.

Honnefelder, Ludger, La métaphysique comme science transcendantale, (Chaire Étienne Gilson), PUF, Paris 2002.

Honnefelder, Ludger, Duns Scotus, trad. R. H. Pich, Ed. Loyola, São Paulo 2010.

Honnefelder, L. – R. Wood – M.  Dreyer (eds), John Duns Scotus: Metaphysic and Ethics, (Studien und Texte zur Geistesgeschichte des Mittelalters) E. J. Brill, Leiden 1986.

Merino, J. A., João Duns Escoto. Introdução ao seu pensamento filosófico-teológico, trad. José David Antunes, Editorial Franciscana, Braga 2008.

Sondag, G., Duns Scot: La métaphysique de la singularité, (Bibliothèque des philosophies) Vrin, Paris 2005.

Vos, Antonie, The Philosophy of John Duns Scotus, Edinburgh University Press, Edinburgh 2007.

Williams, Th.  (ed.), The Cambridge Companion to Duns Scotus, Cambridge University Press, Cambridge 2003.

Williams, Th., «John Duns Scotus», The Stanford Encyclopedia of Philosophy, E. N. Zalta (ed.), http://plato.stanford.edu/archives/win2008/entries/duns-scotus

 

Bibliografias

Dias, C. E. S., «Bibliografia escotista em língua portuguesa e autores lusófonos», em J. F. Meirinhos (org.), João Duns Escoto (c. 1265 – 1308). Subsídios bibliográficos, Gabinete de Filosofia Medieval, Porto 2008, pp. 53-81.

Hoffmann, T., Duns Scotus Bibliography. 1950 to the Present, publicação electrónica, 2009 (4ª ed.; actualizada regularmente): http://faculty.cua.edu/hoffmann/scotus-bibliography.htm

Meirinhos J. – P. Calvário, «Bibliografia de João Duns Escoto, escotistas e escotismo nas bibliotecas da Faculdade de Letras», em J. F. Meirinhos (org.), João Duns Escoto (c. 1265 – 1308). Subsídios bibliográficos, Gabinete de Filosofia Medieval, Porto 2008, pp. 31-51.

Schäfer, O., Bibliographia de vita operibus et doctrina Iohannis Duns Scoti Doctoris Subtilis et Mariani saec. XIX-XX, Herder, Roma 1950.

 

Dicionários, instrumentos de trabalho

Fernández García, M., Lexicon Scholasticum philosophico-theologicum in quo termini, definitiones, distinctiones et effata a Joanne Duns Scoto exponuntur, declarantur, Quaracchi 1910 (reimpr.: Georg Olms, Hildesheim 1989).

Lauriola, G., Index scotisticus, (col. Quaderni Scotistici, 19) Ed. AGA Alberobello, Bari 2003.

Wolter A. B. – O. V. Bychkov, «Glossary», in John Duns Scotus, The Examined Report of the Paris Lectures. Reportatio I-A, The Franciscan Institute, St. Bonaventure 2004, pp. 601-654.

Alluntis, Felix – Wolter, A. B., «Glossary», in John Duns Scotus, God and creatures, the Quodlibetal Questions, Translated with and Introduction, Notes and Glossary by Felix Alluntis and Allan B. Wolter, The Catholic University of America Press, Washington DC, 1975, pp. 493-540.

 

3.3 Iconografia

Lauriola, G. -  J. Schneider - S. Solinas, Duns Scoto nell’arte. Duns Scot in der Kunst, ed. AGA, Alberobello 2001.

 

© 2024 José Meirinhos. Página actualizada a 26-09-2020
Desenvolvido por